Nowoczesne okna, czyli trendy w stolarce okiennej

Nowoczesne okna są coraz bardziej zaawansowane i dostosowane do obecnych standardów – muszą sprostać zarówno wymaganiom prawa budowlanego (m.in. termoizolacyjność, bezpieczeństwo), jak i obowiązującym trendom.

Spis treści

1. Nowoczesne okna to duże przeszklenia
2. Nowoczesne okna to okna energooszczędne
3. Szyby multifunkcyjne w nowoczesnych oknach
4. W nowoczesnych oknach ważna jest akustyka
5. Design w nowoczesnych oknach
6. Najnowsze funkcje w nowoczesnych oknach

Produkcji nowoczesnych okien towarzyszą zaawansowane technologie. W ostatnich kilku latach wytwórcy postawili na automatyzację, co nie tylko przyspieszyło ich wytwarzanie, lecz także poprawiło jakość okien oraz umożliwiło stosowanie wielkogabarytowych przeszkleń. Obecnie nowoczesne okna oprócz bardzo dobrych parametrów technicznych pełnią funkcję w architekturze budynków. Dziś można już mówić o trendach w stolarce okiennej – ważne stały się kształty i gabaryty, kolory i możliwości wykończenia oraz zastosowane technologie, zarówno jeżeli chodzi o profile, jak i okucia, które odpowiadają za komfort obsługi. Ważnym aspektem jest również funkcjonalność nowoczesnych okien – muszą spełniać oczekiwania przyszłych użytkowników. Tu należy podkreślić znaczenie tworzenia architektury bez barier, uwarunkowanej demografią, a także potrzebami inwestorów, istotny jest bowiem komfort i ułatwienie funkcjonowania człowieka w budynku. Wymienić należy takie rozwiązania jak systemy kontroli dostępu, zdalna komunikacja czy systemy bezprogowe.

Nowoczesne okna to duże przeszklenia

Nowoczesne okna wielkogabarytowe świetnie wpisują się w aktualnie obowiązujące trendy stawiające na minimalizm i efektywne doświetlenie wnętrz. Przekłada się to na konstruowanie dużych przeszkleń, zacierających granicę między tym, co wewnątrz, i tym, co na zewnątrz. Dąży się w tym przypadku do uzyskania efektu panoramicznego – minimalizuje szerokość profili w widoku, zwiększa rozmiary szklanych tafli bez podziału, ukrywa ramy w elewacji. Największe możliwości mają tu nowoczesne okna wykonane z aluminium. Na rynku dostępne są rozwiązania, które pozwalają ukryć wszelkie mechanizmy poruszające skrzydła, dzięki czemu uzyskuje się efekt szklanej ściany. Konstrukcja niektórych profili umożliwia montaż tafli w taki sposób, że ich elementy są niewidoczne od zewnątrz.

Plastyczność i wytrzymałość aluminium pozwala na uzyskanie znacznie węższych profili okiennych niż te wykonane z drewna czy tworzywa sztucznego. Przekłada się to na wygląd przeszkleń – nowoczesne okna aluminiowe wydają się smuklejsze, a szyby mają większą powierzchnię. Aby uzyskać jak największą powierzchnię szkła, wybiera się okna nieotwierane lub ze skrzydłami przesuwnymi, których szerokość i wysokość mogą dochodzić do 4 m. Efekt ten można jeszcze wzmocnić, częściowo lub całkowicie ukrywając ramy okna pod tynkiem. Pozornie pozbawione ram szyby dają wrażenie pełnego przeszklenia. Taki montaż zapewnia oknom niezbędną stabilność i optymalną izolację termiczną.

Na rynku dostępne są również przeszklenia z drzwiami typu pocket door, które po otwarciu w całości chowają się w ścianie budynku, w specjalnie zaprojektowanej kieszeni. Dzięki temu po otwarciu skrzydeł uzyskuje się możliwie najszersze przejście. Współczesne rozwiązania pozwalają na konstruowanie szklanych narożników, w których szyby można łączyć pod dowolnym kątem. Ich maksymalna wysokość może dochodzić do 3 m, a szerokość części schodzących się w narożniku 2,4 i 3 m. Maksymalną przezierność dają nowoczesne okna zbudowane z systemów z opcją wykonania jednokondygnacyjnej szklanej fasady, przy zachowaniu pełnej funkcjonalności – z drzwiami przesuwnymi, elementami stałymi, oknami, przeszklonymi drzwiami czy oknem wentylacyjnym. Dużą wagę przywiązuje się do zminimalizowania wysokości progu w drzwiach tarasowych – często jest on ukryty w warstwach posadzki.

Zobacz galerię 4 zdjęcia

Nowoczesne okna to okna energooszczędne

Nowoczesne okna energooszczędne są coraz bardziej popularne – wpływ na to ma rosnąca świadomość na temat ekologii oraz wymagania prawa budowlanego. Chcąc spełnić kryteria zawarte w warunkach technicznych dotyczące zapotrzebowania budynku w energię, inwestorzy wręcz zmuszeni są wybierać nowoczesne okna o wysokich parametrach. Zastosowanie nowoczesnych okien energooszczędnych pozwala obniżyć koszty eksploatacyjne związane z użytkowaniem budynków, a także przyczynia się do zmniejszenia poziomu zanieczyszczeń w powietrzu. Wymusza to na producentach wprowadzanie coraz to nowszych rozwiązań wpływających na poprawę izolacyjności. Oferowane są więc okna o grubszej ramie, umożliwiające montaż cieplejszych pakietów szybowych. Profile mają budowę wielokomorową – nowoczesne okna aluminiowe robi się z dwu-, trzy- lub czterokomorowych profili, a w profilach PVC jest ich nawet dziesięć. Aby poprawić parametry cieplne okien, stosuje się specjalne uszczelki i przekładki termiczne wewnątrz kształtowników, na przykład z poliamidu wzmacnianego włóknem szklanym, wkłady z pianki izolacyjnej, a także w najcieplejszych rozwiązaniach – z aerożelu (materiał o bardzo dobrych właściwościach termicznych, będący rodzajem sztywnej piany o bardzo małej gęstości). Nowatorskim rozwiązaniem w budowie nowoczesnych okien drewnianych jest stosowanie purenitu. Jest to materiał funkcjonalny, na bazie sztywnej pianki poliuretanowej o dużej termoizolacyjności, nadaje się na kantówki okienne i poszerzenia ram. Pozwala uzyskać bardzo dobre parametry izolacyjne okna przy przekroju ramy i skrzydła 88 x 80 mm. Wypełnienia termiczne umieszczane są głównie w środkowych komorach profili okiennych. Innym rozwiązaniem są izolatory profilowane, które dodatkowo zwiększają ich sztywność.

• Nakładki aluminiowe zwiększają energooszczędność nowoczesnych okien. Metodą poprawiającą współczynnik przewodzenia ciepła nowoczesnych okien jest zmiana konstrukcji ramy, np. w oknach drewniano-aluminiowych czy typu PVC-aluminium, w których na profil bazowy montowana jest nakładka aluminiowa (oferowane w grubościach do 126 mm). Pozwala ona niemal całkowicie odizolować ramę okna od wpływu zmiennych czynników atmosferycznych, w szczególności działania promieniowania UV i deszczu oraz zawartych w nim substancji. Rozwiązaniem stosowanym od niedawna jest umieszczanie między ramą a profilem aluminiowym dodatkowego izolatora termicznego z pianki, który może przylegać do ramy na całej jej powierzchni albo wypełniać szyny w profilu. Takie nowoczesne okna, oprócz tego, że są cieplejsze, charakteryzują się również lepszą izolacyjnością akustyczną. W oknach drewnianych wykorzystywany jest nowatorski materiał izolacyjny o wysokiej wytrzymałości na bazie spienionego PS, zbliżony parametrami do drewna. Ze względu na jego wysoką sztywność bezpośrednio na nim montowane są za pomocą śrub nakładki alminiowe.

Szyby multifunkcyjne w nowoczesnych oknach

Jedną z najważniejszych funkcji, które powinny spełniać nowoczesne okna i przeszklenia, jest izolacyjność termiczna. Okna z szybami zespolonymi lub dwukomorowymi, wypełnione argonem lub kryptonem z ciepłymi ramkami dystansowymi, o U_g = 0,5 W/(m²K), stały się już powszechne. W połączeniu z ocieplonymi profilami pozwalają na spełnienie nawet rygorystycznych kryteriów stawianych budownictwu pasywnemu. Najcieplejsze skrzydła nowoczesnych okien aluminiowych o wymiarach referencyjnych 1,23 x 1,48 m mają współczynnik przenikania ciepła U_w = 0,53 W/(m²K). Standardem są okna o U_w na poziomie 0,8 W/(m²K), które spełniają zaostrzone od stycznia 2021 roku wymagania warunków technicznych (U_w ≤ 0,9 W/(m²K)).Aby jednak poprawić współczynnik przewodzenia ciepła nowoczesnych kien, nie trzeba decydować się na pakiety z większą liczbą tafli. Nowoczesne szyby pokryte są niskoemisyjnymi powłokami z tlenków i metali szlachetnych, których zadaniem jest przepuszczanie jak największej ilości promieniowania słonecznego (w zimie) i jednocześnie blokowanie ucieczki ciepła z pomieszczeń (tzw. szyby thermofloat). Coraz częściej wykorzystywane są szyby aktywne, np. szkło grzewcze, zapewniające komfort cieplny wewnątrz pomieszczeń, niwelujące przeciągi i poczucie chłodu. Alternatywą mogą być przeszklenia z inteligentnym systemem zmiany powierzchni nieprzeziernej w przezierną i odwrotnie, sterowane za pomocą jednego przycisku. Dodatkowo nowoczesne szklenia dają architektom pewność, że zaplanowane przez nich kolory wystroju pomieszczenia nie będą przekłamane czy zniekształcone przez szybę. Światło słoneczne wpadające przez okno utrzymuje swoją naturalną barwę, więc nie zakłóca optyki we wnętrzu.Szkło stosowane w szybach zespolonych to m.in.:

• refleksyjne (reflex, stop sol) – podobnie jak w szkle niskoemisyjnym tafle pokryte są warstwą metali lub tlenków metali. Inaczej dobrany skład powoduje, że materiał ten działa jak „termiczne lustro” – odbija większość energii słonecznej, ograniczając nagrzewanie się pomieszczeń; charakteryzuje je duża przepuszczalność światła naturalnego;
• szkła selektywne (dwufunkcyjne) – najnowszej generacji szklenie, które łączy zalety powłok termoizolacyjnych i przeciwsłonecznych, a więc pozwala na oszczędności zarówno jeśli chodzi o koszty klimatyzacji, jak i ogrzewania; wpuszczają do budynku jak najmniej energii słonecznej, równocześnie zapewniając odpowiednio duży dostęp światła;
• absorpcyjne (antisol) – wykonane ze szkła typu float, barwionym w masie na różne kolory. Chroni ona pomieszczenia przed nagrzewaniem się poprzez absorpcję (pochłanianie) promieniowania cieplnego, które jest następnie emitowane na obie strony szyby w postaci ciepła. Materiał tego typu zatrzymuje niestety również część promieni świetlnych, powodując lekkie zacienienie pomieszczeń;
• samoczyszczące – dzięki zastosowaniu specjalnej, hydrofilowej powłoki brud nie przylega tak mocno do powierzchni szyby. Wykorzystanie właściwości fotokatalicznych powoduje, że pod wpływem promieniowania UV następuje rozkład zanieczyszczeń, a hydrofilowych – spłukiwanie ich podczas opadów deszczu. Odparowana woda nie pozostawia śladów ani zacieków;
• antywłamaniowe – wyposażone w folię PVB, zwiększającą odporność na uderzenia (okna są cięższe od standardowych). W zależności od liczby i grubości użytych tafli szkła oraz rodzaju zastosowanej folii szyba zapewnia określoną klasę ochrony (od P1 do P8). Produkty o mniejszej wytrzymałości (klasy P1 i P2) gwarantują tylko bezpieczeństwo (w wypadku stłuczenia), te o większej – bezpieczeństwo i ochronę (przed włamaniem, aktami wandalizmu, a nawet ostrzałem z broni palnej). Do domów jednorodzinnych najczęściej wybiera się szyby o klasach P3, P4 lub P5 (wyższe klasy stosuje się np. w bankach).

W nowoczesnych oknach ważna jest akustyka

Zapotrzebowanie na nowoczesne okna o podwyższonych parametrach izolacyjności akustycznej wynika ze wzrostu poziomu hałasu w środowisku, w szczególności na obszarach silnie zurbanizowanych. Szklenie stanowi największą część powierzchni okna, dlatego jest jednym z istotniejszych elementów mających na nią wpływ. Aby osiągnąć odpowiednią ochronę przeciwhałasową, wykorzystuje się specjalne pakiety szybowe z odpowiednimi rodzajami tafli i budową pakietów. Lepsze parametry uzyskuje się dzięki zróżnicowaniu grubości tafli oraz ich wzajemnej odległości, stosowaniu specjalistycznych folii tłumiących hałas czy wypełnieniu przestrzeni międzyszybowej gazem ciężkim, np. kryptonem. Duże znaczenie ma sposób instalacji zestawu szybowego w ramie okna, do którego wykorzystuje się specjalne uszczelki. Przykładowy pakiet 3-szybowy o zwiększonej dźwiękoszczelności może mieć szyby o grubości 4, 8 i 6 mm oraz różne odstępy między nimi, np. 10 i 16 mm. Izolacyjność akustyczna pakietów szybowych mieści się z reguły w przedziale od ok. 30 do ponad 50 dB.

Design w nowoczesnych oknach

Design nowoczesnych okien, zwłaszcza okien otwieralnych zależy od ich konstrukcji. W trendy architektoniczne i minimalistyczny design wpisują się nowoczesne okna ze skrzydłami zlicowanymi z ramą o prostych, geometrycznych kształtach. Alternatywną propozycją są takie ze skrzydłami ukrytymi za ramą ościeżnicy. Uzyskano w nich efekt wizualny jednej ramy, jak w przypadku stałego szklenia. W ofercie rynkowej nie brakuje również rozwiązań o formie tradycyjnej, a nawet okien aluminiowych stylizowanych, w których profile na ościeżnicy i skrzydle nawiązują do ozdobnego profilowania okien drewnianych. Często system okienno-drzwiowy jest dostępny w kilku wariantach stylistycznych, a w obiekcie można łączyć stolarkę z różnych materiałów, wykończoną w podobnej stylistyce. Profile nowoczesnych okien mogą być lakierowane (malowane proszkowo na dowolny kolor palety RAL), anodowane lub pokryte powłokami drewnopodobnymi, które imitują strukturę drewna. Powierzchnia powłoki wykańczającej może być matowa, metalizowana lub błyszcząca. Na rynku są dostępne również rozwiązania, w których profile są inaczej wykończone od strony elewacji, a inaczej od strony wnętrza. Pozwala to na dopasowanie okien nie tylko do stylu i kolorystyki fasady, lecz także do aranżacji poszczególnych pomieszczeń.

Najnowsze funkcje w nowoczesnych oknach

Okucia odpowiadają m.in. za funkcjonalność okien. Aby obsługa nowoczesnych okien była komfortowa, szczególnie gdy mówimy o oknach wielkogabarytowych, muszą być one wyposażone w odpowiednie okucia. Mają one istotny wpływ na właściwości okien – odpowiadają za ich trwałość i wytrzymałość mechaniczną, nośność, a także odporność na włamanie (do klasy RC3). Element ten jest szczególnie istotny w dużych drzwiach balkonowych i tarasowych, których waga dochodzi do 400 kg. Ze względu na wielkość przeszkleń i sposób ich otwierania montuje się różne typy okuć: rozwieralne, uchylno-rozwieralne, uchylno-przesuwne, podnośno-przesuwne albo składano-przesuwne (tzw. harmonijkowe). Trendem w tej dziedzinie są okucia mechatroniczne, które bez problemu można połączyć z systemami kontroli dostępu oraz sterowania budynkiem, umożliwiające obsługę np. głosem. Rozwiązania te znacząco podnoszą komfort obsługi użytkowników, jak i funkcjonowanie budynku (wietrzenie zamiast włączania klimatyzacji). Wszystkie elementy sterujące (rygle, siłowniki) można ukryć między ościeżnicą a skrzydłem, podnosząc tym samym estetykę nowoczesnych okien.Powoli standardem stają się systemy z ukrytymi zawiasami, co również wpływa na design i ułatwia utrzymanie okien w czystości oraz ich konserwację. Rozwiązanie to pozwala ponadto zachować wysoką szczelność okien – nie zgniatają one uszczelek, dzięki czemu dłużej pełnią swoją funkcję i pozwalają zmniejszyć przenikanie ciepła przy zamkniętym skrzydle nawet o 10% w porównaniu ze standardowymi modelami. Nośność ukrytych zawiasów dochodzi do 150 kg (bez dodatkowych wzmocnień).

Anna Domańska