Okna antywłamaniowe. Wymagania i klasyfikacjia okien o podwyższonej odporności na włamanie
Język potoczny nie lubi zbyt skomplikowanych określeń. Dlatego używa się określeń okna antywłamaniowe, przeciwwłamaniowe lub bezpieczne, zamiast „odporne na włamanie”. Używając zwrotu okna antywłamaniowe, trochę czarujemy rzeczywistość. Wszystkim branżowcom wiadomo bowiem, że nie ma konstrukcji, które w stu procentach zabezpieczą przed włamaniem.
Okna antywłamaniowe mają określoną odporność na włamanie. Jest to właściwość polegająca na stawianiu oporu próbom wtargnięcia do chronionego pomieszczenia z użyciem siły fizycznej oraz za pomocą określonych narzędzi. Włamania są dokonywane najczęściej przez drzwi lub okna, więc ich odporność w tym zakresie jest istotną cechą użytkową.
Okna antywłamaniowe - normalizacja
Podstawowym dokumentem normalizacyjnym w zakresie okien (w tym obejmującym okna antywłamaniowe) jest PN-EN 14351- 1:2006+A1:2010 „Okna i drzwi. Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne. Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności”. Norma ta obejmuje m.in. wymagania i badania jakie powinny spełniać okna antywłamaniowe. Zapisy są jednak ograniczone do stwierdzenia, że po badaniach według norm EN 1628, EN 1629 i EN 1630, ich wyniki powinny być wyrażone zgodnie z normą EN 1627.
Okna antywłamaniowe i wyroby otworowe - wykaz norm obejmujących zagadnienia odporności na włamanie
Kompleksowo do zagadnień odporności na włamanie wyrobów otworowych odnoszą się w szczególności normy:
- PN-EN 1627:2012 „Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje. Odporność na włamanie. Wymagania i klasyfikacje”. Dokument przedstawia wymagania i systemy klasyfikacji, dotyczące odporności na włamanie okien i pozostałych wyrobów otworowych o różnych sposobach otwierania;
- PN-EN 1628:2011 „Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje. Odporność na włamanie. Metoda badania dla określenia odporności na obciążenia statyczne”. Norma podaje metodę badania, służącą do określenia odporności na obciążenia statyczne, niezbędną do oceny odporności na włamanie wyrobów otworowych, bez oceny właściwości ich zamocowania do budynku;
- PN-EN 1629:2011 „Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje. Odporność na włamanie. Metoda badania dla określenia odporności na obciążenia dynamiczne”. Dokument określa metodykę badań związaną z odpornością na obciążenia dynamiczne, w celu oceny odporności na włamanie, jak w normie powyższej;
- PN-EN 1630:2011 „Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje. Odporność na włamanie. Metoda badania dla określenia odporności na próby włamania ręcznego”. Norma zawiera opisy metod badań poszczególnych wyrobów, określając ich odporność na próby włamania ręcznego.
Okna antywłamaniowe - klasy odporności na włamanie
Okna antywłamaniowe to określenie potoczne, ponieważ nie ma wyrobów otworowych w pełni zabezpieczających i uniemożliwiających włamanie. Dysponujący odpowiednio długim czasem włamywacz, wyposażony w stosowny sprzęt, jest zdolny pokonać każde zabezpieczenie. Można jednak sklasyfikować poziom odporności, a normowe klasy są oparte głównie na czasie potrzebnym do sforsowania okien.
Norma PN-EN 1627:2012 określa sześć klas odporności na włamanie – od RC 1 do RC 6. Okna antywłamaniowe, aby spełniały minimalną odporność, powinny cechować się 1 lub korzystniej 2 klasą.
Przyjmuje się, że okna antywłamaniowe o:
- odporności RC 1, powinno być wyposażone w okucie mające co najmniej cztery punkty bezpieczne;
- odporności RC2, powinno być wyposażone w okucie, w którym każdy punkt ryglowania jest punktem bezpiecznym.
Jak powinno być zbudowane okno antywłamaniowe?
Okna antywłamaniowe należy wyposażyć w okucia z elementami utrudniającymi wyważenie skrzydła z ościeżnicy, głównie trzpienie ryglujące w kształcie grzybka, zamontowane na skrzydle. Elementy te współpracują ze stalowymi zaczepami zainstalowanymi na ramie ościeżnicy, stabilnie łącząc ją ze skrzydłem. Miejsce, w którym ów grzybek współpracuje z zaczepem, nazywa się punktem bezpiecznym. Liczba punktów zamocowanych na obwodzie okna antywłamaniowego decyduje o klasie jego odporności na włamanie, przy czym im ich więcej, tym wyższa klasa.
Ponadto okna antywłamaniowe muszą zostać wyposażone w klameczkę sterującą okuciem z wkładką bębenkową z kluczem lub inną blokadą. Ma to na celu, w przypadku wybicia szyby lub wycięcia w niej otworu i przełożenia ręki, uniemożliwienie przekręcenia klameczki. Zablokowana nie pozwala na nieuprawnione otwarcie okna.
Okna antywłamaniowe i klasyfikacja ich odporności na włamanie jest ściśle związana z klasą odporności oszklenia, określaną w normie PN-EN 356:2000 „Szkło w budownictwie. Szyby ochronne. Badania i klasyfikacja odporności na ręczny atak”. Opisano w niej udarowe metody symulujące rozmyślne działanie człowieka z zamiarem wykonania otworu w szybie, z użyciem narzędzi lub rzucaniem przedmiotami. Ponadto norma zawiera klasyfikację szyb ochronnych, która dzieli je na klasy od P1A do P5A (badane uderzeniem kuli) oraz od P6B do P8B (badane uderzeniem młotem i siekierą).
Okna antywłamaniowe najczęściej stosuje się szyby klejone, czyli pakiety powstające w wyniku połączenia ze sobą dwóch lub więcej tafli szkła płaskiego. Szyby ochronne o klasie wytrzymałości P4A (do okien antywłamaniowych w klasie RC 2) są wykonywane trójwarstwowo, gdzie dwie tafle o grubości 4 mm każda skleja się folią PVB o minimalnej grubości 0,38 mm. W oknach antywłamaniowych w klasie RC 3 stosuje się oszklenie klasy P5A, w którym szyba składa się z dwóch tafli szkła o min. grubości 4 mm, sklejonych co najmniej sześcioma warstwami folii.
