Drzwi tarasowe przesuwne – przegląd rozwiązań
Drzwi tarasowe przesuwne obecnie stały się standardem. Największą popularnością cieszą się rozwiązania w systemie PSK, czyli drzwi uchylno-przesuwne, a także w systemie HS – drzwi podnoszono-przesuwne. Oba typy zapewniają duże przeszklenia i łatwość otwierania ciężkich skrzydeł, różnią się jednak sposobem działania i oferowanymi funkcjonalnościami.
Drzwi tarasowe uchylno-przesuwne
Drzwi tarasowe uchylno-przesuwne określane jako PSK, oferują dużą powierzchnię przeszklenia, choć o połowę mniejsze przejścia. Wynika to z faktu, że skrzydło ruchome podczas otwierania przesuwa się w prowadnicach i chowa się za nieotwierane, pełniące funkcję przeszklenia typu fix. Największa oferowana szerokość części czynnej drzwi tarasowych uchylno-przesuwnych wynosi 2 metry.
Jedną z funkcji drzwi tarasowych przesuwnych tego typu, i pierwszą, jeśli chodzi o ruch klamki, jest uchylenie skrzydła. Zasada działania jest taka sama jak w przypadku standardowych okien. W tej pozycji można pozostawić skrzydło do wietrzenia, pamiętając przy tym, że szczelina jest bardzo duża, nie można jej zmniejszyć, a drzwi tarasowe przesuwne nie są w żaden sposób zabezpieczone przed niepowołanym otwarciem. Uchylenie skrzydła jest możliwe dzięki odpowiedniej budowie okuć – w górnej prowadnicy, przymocowanej do ościeżnicy, przesuwają się na rolkach podwójne nożyce zabezpieczające skrzydło przed wypadnięciem w momencie uchylenia.
Podstawową funkcję, czyli przesunięcie skrzydła, umożliwia kolejny ruch klamki. Wówczas dolna krawędź ramy odsuwa się od prowadnicy. Drzwi tarasowe przesuwne typu PSK można otworzyć bez użycia dużej siły. Służą do tego wózki jezdne, a nadmierny impet wyhamuje elastyczny odbojnik znajdujący się na końcu prowadnicy. Łatwe zamknięcie umożliwia zastosowanie tzw. automatycznego domykania, które zapewnia komfortową obsługę nawet jedną ręką. Użytkownika może spotkać przykra niespodzianka tylko w dwóch przypadkach: jeśli wózki nie zostały prawidłowo zamontowane i gdy mechanizm nie jest dobrze wyregulowany. Wówczas skorzystanie z drzwi PSK może okazać się trudne, jednak nie wynika to z samej ich konstrukcji, ale błędu ludzkiego.
Drzwi tarasowe podnoszono-przesuwne
Drzwi tarasowe podnoszono-przesuwne określane jako HS mogą być znacznie większe – maksymalna szerokość części czynnej to ponad 3 metry. Również w przypadku tej konstrukcji podczas otwierania jedno skrzydło przesuwa się równolegle do drugiego i zachodzi za nie. Wózki przemieszczające się w prowadnicy umieszczonej w niskim metalowym progu często mają szczotki oczyszczające prowadnicę z piasku i innych drobnych zanieczyszczeń podczas każdorazowego przesuwania drzwi. W górnej szynie nie ma nożyc, zastępują je rolki utrzymujące skrzydło w pionie i uniemożliwiające jego wypadnięcie. Ruchome mogą być oba skrzydła, wówczas każde porusza się po oddzielnej prowadnicy. Otwieranie sprowadza się do uniesienia skrzydła w pierwszym etapie, a następnie umożliwienia jego przesunięcia. Drzwi tarasowe przesuwne typu HS można zablokować w dowolnej pozycji otwarcia, poprzez przesunięcie klamki w dół i jest to niejako odpowiednik pozycji wietrzenia. Również w tej konstrukcji nie jest możliwe, aby silnie popchnięte drzwi uderzyły o ościeże.
Drzwi tarasowe przesuwne typu HS oferują znacznie większe dopuszczalne wymiary w porównaniu do rozwiązań PSK, m.in. ze względu na funkcję uchyłu w tych ostatnich. W takiej pozycji na okucia działają bardzo duże siły, znacznie większe niż konieczne do utrzymania skrzydła unoszonego, ale znajdującego się dokładnie prostopadle w stosunku do posadzki.
Drzwi tarasowe przesuwne – okucia
Drzwi tarasowe przesuwne wymienione wcześniej, ze względu na różnice w sposobie otwierania mają odmienną konstrukcją okuć, to jednak w obu bazą jest tradycyjna obwiednia. Jej wytrzymałość dobierają producenci uwzględniając m.in. wielkość skrzydeł czynnych oraz ich masę. Ta zaś w przypadku szczególnie dużych drzwi tarasowych przesuwnych typu HS może sięgać kilkuset kilogramów. Na obwodzie ramy skrzydła umieszczona jest stalowa listwa, z którą są połączone ruchome elementy okucia: zasuwnica sterowana klamką oraz rolki ryglujące. Natomiast do ościeżnicy są przymocowane nieruchome zaczepy rolek. Liczba kompletów jest ustalana przez producenta okuć, z uwzględnieniem m.in. masy skrzydła i wielkości okna. Ruch klamki powoduje przesunięcie listwy i zakotwienie rolek w zaczepach. Dzięki temu okno pozostaje trwale zamknięte.
Te elementy mają też bardzo istotne znaczenie w okuciach przeciwwłamaniowych. Wówczas stosuje się w miejsce zwykłych rolek ryglujących wzmocnione, a standardowe zaczepy zastępuje podwójnymi – są to tzw. przeciwbieżne zamknięcia środkowe. Podczas ryglowania drzwi tarasowych przesuwnych rolki zahaczają się w zaczepach w taki sposób, że podczas próby podważenia zaczepu jednej z nich, druga tym mocniej się zakotwicza.
Jak zauważa Andrzej Wróblewski z Roto Frank Okucia Budowlane – „Ważnym aspektem w wyborze okuć do drzwi tarasowych przesuwnych jest bezpieczeństwo i odporność na włamanie. Popularnością cieszą się systemy wyposażone rozwiązania przeciwwyważeniowe, stalowe zaczepy i rolki grzybkowe, punkty ryglujące na całym obwodzie skrzydła czy klamki zamykane na klucz, blokowane przyciskiem”.
To właśnie klamka jest dla użytkownika najbardziej potrzebnym elementem okucia. Wtargnięcie utrudni wspomniane zamykanie na kluczyk i wkładkę bębenkową, ale też wyposażenie we wciskany cylinderek, połączony z zamkiem. W takim przypadku drzwi tarasowe przesuwne zamyka się poprzez wciśnięcie przycisku, a otwiera kluczykiem. Klamka porusza rolki ryglujące, ale też w okuciach bezpiecznych wielopunktowe rygle hakowe, które zatrzaskują się na zaczepach zasuwnicy umieszczonej wzdłuż profilu ościeżnicy. Pochwyt klamki do drzwi tarasowych przesuwnych jest dłuższy niż tej w zwykłym oknie, ale też może być wykonany z aluminium wykończonego powłoką (białą lub barwną), możliwe jest pokrycie ze stali nierdzewnej lub polerowanego mosiądzu. Dostępne są również klamki o przedłużonym pochwycie, wygodne dla osób poruszających się na wózkach.
Niskoprogowe lub bezprogowe drzwi tarasowe przesuwne
Z kwestią wygody i dostępności tarasu dla dzieci oraz osób niepełnosprawnych wiąże się próg. W przypadku drzwi tarasowych przesuwnych PSK ma on wysokość minimum 5 cm, co jest związane ze specyfiką tej konstrukcji. Natomiast w HS przejście może być płaskie, a sam próg wykonany np. z PCW oraz aluminium. Przygotowanie stolarki z niskim progiem (wysokość ok. 20 mm), a nawet tzw. bezprogowej jest możliwe dzięki temu, że szyna, po której porusza się skrzydło znajduje się pod nim i może być wpuszczona w posadzkę. Obecnie do progów są oferowane profile termoizolacyjne. Wśród rozwiązań do drzwi tarasowych przesuwnych typu HS znajdziemy m.in. docieplenie podprogowe PET o wysokiej nośności, przeznaczone do nowego budownictwa. Warto jednak pamiętać, że wiele konstrukcji przewidzianych do drzwi tarasowych z PCW może uzupełniać jedynie wybrane systemy. Takie progi nie są więc w tym przypadku uniwersalne, pasują jednak do wszystkich okien drewnianych. Niski lub niewidoczny próg może być uzupełniony o elementy dodatkowe, a wśród nich profil przejściowy (np. przy połączeniu drzwi tarasowych przesuwnych z tarasem) czy odwadniający.
„Nowoczesne okucia do drzwi tarasowych przesuwnych muszą spełniać coraz bardziej zaawansowane oczekiwania klientów w zakresie komfortu obsługi, szczelności: odporności na przenikanie powietrza i wilgoci. Rosną wymagania w zakresie energooszczędności – klienci zwracają uwagę na sposób domknięcia i szczelność termiczną oraz akustyczną. Okucia mają też coraz większy wpływ na wygląd drzwi przesuwnych. Popularnością cieszą się okucia schowane wewnątrz konstrukcji, dostosowane nawet do bardzo wąskich profili, nadające skrzydłom nowoczesny design”, Andrzej Wróblewski z Roto Frank Okucia Budowlane
