Jakich narzędzi potrzebuje producent okien?
Niezależnie, z jakiego materiału wykonane są profile okien i drzwi, ich obróbka wymaga narzędzi dobrej jakości. Przy piłach tarczowych, wiertłach, frezach czy maszynach CNC istotne są odpowiednie parametry i materiały z jakich są wykonane. Najlepsze efekty przy pracy piłą uzyskuje się, na przykład, stosując ostrza z węglików spiekanych oraz diamentowe.
Spis treści
W zakładach produkujących stolarkę wykorzystywane są głownie piły tarczowe, wiertła, frezy trzpieniowe oraz głowice frezujące o rożnych formach i kształtach. Ich ostrza wykonuje się najczęściej ze stali narzędziowej szybkotnącej (HSS). Stop ten zawiera poza żelazem i węglem, wolfram, molibden, wanad, chrom oraz kobalt. Dzięki temu stal HSS jest twardsza i odporniejsza na odkształcenia w wysokiej temperaturze. Narzędzia takie stosuje się zwykle do obróbki drewna miękkiego, profili z PCW i aluminium.
Ponieważ przy wysokowydajnej produkcji przemysłowej stosunkowo szybko się zużywają, obecnie częściej wykorzystuje się ostrza widiowe (HM). Zwiększenie twardości narzędzia oraz odporności na temperaturę możliwe jest dzięki pokryciu ostrzy węglikami spiekanymi z metali, takich jak wolfram i tytan. Ostrza widiowe doskonale radzą sobie z obróbką twardego drewna oraz stali. Do szczególnie twardych materiałów, np. niektórych płyt drewnopochodnych i tworzyw sztucznych typu Corian, stosuje się ostrza pokryte polikryształem diamentu (DIA). Zastosowanie diamentu zdecydowanie wydłuża trwałość narzędzi – w porównaniu do tych z ostrzami z węglika spiekanego.
Piły tarczowe i taśmowe
Do przycinania profili służą piły tarczowe. Najczęściej wykorzystywane są tarcze o średnicy 550 lub 600 mm, z ostrzami widiowymi. Jednym z ich ważniejszych parametrów są liczba i kształt zębów. Powinny być dobierane zgodnie z zasadą: im cieńsza ścianka przecinanego profilu, tym większa liczba zębów w tarczy. Na przykład tarcza o średnicy 500 mm do cięcia profili z aluminium i PCW o grubości ścianki do 3 mm ma 120 zębów, ale piła 350 mm do profili drewnianych 84. Piły tarczowe stosuje się także do cięcia listew przyszybowych oraz usuwania wypływek z zewnętrznych powierzchni zgrzanych naroży okien z PCW. W produkcji stolarki rzadziej natomiast wykorzystywane są piły taśmowe. Służą np. do cięcia stalowych wzmocnień profili z PCW oraz przycinania na długość, obrzynania krawędzi, wycinania elementów krzywoliniowych w drewnie.
Wiertła i frezy
Profile okienne i drzwiowe po pocięciu na właściwe odcinki wymagają przygotowania otworów niezbędnych do zmontowania stolarki. Do profili z PCW i aluminium najczęściej stosowane są wiertła oraz frezy trzpieniowe i tarczowe.
Odwodnienia, otwory pod zawiasy i klamki wykonuje się z wykorzystaniem pełnowęglikowych frezów trzpieniowych. W całości z węglika zrobione są także frezy teowe do usuwania wypływek z PCW z naroży wewnętrznych.
Do obróbki czołowej słupków stosowane są frezy zaprojektowane według wytycznych producentów profili okiennych. Tylko idealnie dopasowane narzędzia umożliwią prawidłowe połączenie słupków przy zastosowaniu łączników systemowych. Obróbka drewna wymaga specjalistycznych narzędzi dopasowanych do konkretnych profili. Zastosowanie znajdują tu frezy walcowe i tarczowe oraz głowice o rożnych kształtach. Ponieważ stolarka z tego materiału rożni się grubością ramiaków, kształtami profilowania i sposobami otwierania, producenci wykonują głowice zaprojektowane indywidualnie dla klienta.
Przy obróbce drewna niezbędne są noże do głowic strugarskich służących do wyrównywania powierzchni. Zestaw narzędzi uzupełniają uniwersalne frezy trzpieniowe, wiertła do otworów pod zawiasy i klamki oraz wiertła puszkowe. Z zasady do drewna miękkiego służą ostrza ze stali HSS, do twardego – z węglikiem HM.
Agregaty obróbcze
W większości zakładów profile obrabiane są przez automatyczne centra obróbcze. Możliwości tych maszyn poszerzają agregaty CNC, niewielkie urządzenia z systemem przekładni zębatych. Występują w wersji prostej lub kątowej, jedno- lub wielonarzędziowej. Najnowsze agregaty mogą być wyposażone w chip kontrolujący, który pozwala korygować parametry obróbki. Praca narzędzi jest dzięki temu bardziej efektywna; eliminuje się też ryzyko ich przeciążenia i uszkodzenia.
Mocowanie narzędzi musi być precyzyjne, bezpieczne i nie dopuszczać do powstawania luzów. Ma to istotny wpływ na jakość obróbki, trwałość narzędzi oraz bezpieczeństwo pracy maszyny. Stosuje się rożne systemy mocowania: mechaniczne (na przykład na śrubę dociskową), hydrauliczne czy termozaciskowe. Narzędzia są w centrach obróbczych zainstalowane w uchwytach, umożliwiających automatyczne mocowanie we wrzecionie obrabiarki. Wszystkie uchwyty narzędziowe muszą być wyważane i testowane. Niekiedy wyposaża się je w wewnętrzny system chłodzenia, a także odciąg pyłu.
